مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان – طرح و اجرای ساختمان‌های بتن آرمه و اهمیت‌ آن

مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان به عنوان یکی از اصلی‌ترین مباحث مقررات ملی ساختمان است. این مبحث، همچنین، سوال خیز‌ترین مبحث در آزمون نظام مهندسی رشته‌ی عمران است. این مبحث به عنوان مرجع اصلی طراحی و اجرای ساختمان‌های بتن آرمه، مبحثی بسیار مهم برای تمامی مهندسین، هم در زمان آزمون و هم در بازار کار است. در این مقاله سعی می‌کنیم مباحث و صفحات مهم مبحث ۹ را برای آزمون نظام مهندسی نظارت و اجرا مشخص کنیم.
مبحث-۹-مقررات-ملی-ساختمان

سوالات مبحث ۹ در آزمون عمران در تمامی گرایش‌ها همواره مورد توجه بوده است. تعداد سوالاتی که به این مبحث در آزمون‌های گذشته‌ی سال ۱۴۰۳ اختصاص داده شده است نیز به این صورت است:

توجه داشته باشید که بعد از قبولی در آزمون، مبحث ۹ به عنوان مرجع اصلی جهت اجرا و نظارت ساختمان خواهد بود.

این مبحث در ۲۳ فصل و ۶ پیوست جمع آوری شده است. طبق آخرین ویرایش آن – سال ۱۳۹۹ – مبحث دارای ۶۳۰ صفحه است (همیشه آخرین ویرایش مبحث ملاک عمل خواهد بود). به دلیل اهمیت و نیز حجم زیاد مبحث ۹، شرکت‌گنندگان نگرانی و استرس زیادی بابت مطالعه آن برای آزمون نظام مهندسی دارند. با مطالعه این آزمون متوجه می‌شویم که برخی از مباحث مربوط به محاسبات است و برخی از مباحث نیز در آزمون اجرا و نظارت اهمیت زیادی دارند. با شناسایی این موارد از طریق بررسی سوالات ۱۰ دوره‌ی اخیر می‌توان در مورد موضوعات مطرح شده در سوالات و صفحات مهم این مبحث اطلاعات کافی به دست آورد.

در این مقاله سعی می‌کنیم مباحث و صفحات مهم مبحث ۹ را برای آزمون نظام مهندسی نظارت و اجرا مشخص کنیم.

بخش‌های مهم مبحث ۹ مقررات ملی کدام هستند؟

  • فصل سوم: مشخصات مکانیکی بتن
  • فصل چهارم: مشخصات آرماتور
  • فصل نهم: دال های یک طرفه
  • فصل دهم: دال های دو طرفه
  • فصل دوازدهم: ستون‌ها
  • فصل بیستم: ضوابط ویژه برای طراحی در برابر زلزله
  • فصل بیست و یکم: جزئیات آرماتور گذاری
  • فصل بیست و دوم: مدارک طرح، الزامات ساخت و نظارت
  • پیوست ۱:دوام بتن و آرماتور

مباحث زیر نیز به عنوان مباحث مهم هم در آزمون نظام مهندسی و در طرح و اجرای ساختمان‌های بتنی است که باید تمامی مهندسین به این موارد توجه کنند.


آزمایش و پذیرش بتن؛ فصل ۲۲، صفحه‌ی ۴۷۸

اهمیت بتن در ساخت و ساز‌های بتن آرمه موضوع بدیهی است. یکی از مهم ترین ویژگی‌های بتن مقاومت فشاری آن است که این ماده را به پر مصرف‌ترین مصالح در صنعت ساخت و ساز تبدیل کرده است. به همین دلیل مقدار مقاومت فشاری بتن در ساختمان‌های بتن آرمه در ۲۸ روز یکی از موارد مهم است که طراحی ساختمان‌ها نیز براساس این مقاومت صورت می‌پذیرد. در مبحث ۹ به طور کامل در مورد نحوه اندازه‌گیری مقاومت فشاری بتن ۲۸ روزه توضیح داده شده است. نوع آزمایش و تواتر نمونه‌برداری بتن در این مبحث به طور کامل بررسی شده است و مقادیر قابل قبول برای این موضوع نیز ارائه شده است. در نحوه انجام آزمایش بتن چگونه است؟ به طور کامل در خصوص این موضوع شرح داده شده است.


مشخصات سیمان مصرفی در بتن؛ فصل ۲۲ – صفحه‌ی ۴۵۲

سیمان از اجزای اصلی در ساخت بتن است به همین دلیل اهمیت زیادی در تعیین مقاومت بتن دارد. طبق مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان سیمان بتن نیز باید به نسبت شرایط محیطی و ابعاد سازه انتخاب شود. برای اطلاعات بیشتر مقالات زیر پیشنهاد می‌شود.

سیمان مورد استفاده در بتن چه مشخصاتی دارد؟ نقش سیمان در بتن چیست؟


سنگدانه مصرفی در بتن؛ فصل ۲۲، صفحه‌ی ۴۵۵

سنگ‌دانه نیز از اجزای اصلی بتن مصرفی در ساختمان است. سنگ‌دانه‌ها حدودا ۷۰ الی ۸۵ درصد حجم بتن را تشکیل می‌دهند و باعث دوام و مقاومت بیشتر در بتن می‌شوند. به همین دلیل ابعاد سنگ‌دانه و اشکال آن در بتن بسیار مهم است. مبحث ۹ مقررات ملی استاندارد سنگ‌دانه‌های مصرفی در بتن را به طور کامل شرح می دهد. شما می‌توانید برای اطلاعات بیشتر مقاله زیر را نیز مطالعه کنید.

نگاهی به شن و ماسه سنگ دانه‌های مصرفی در بتن – نحوه انجام آزمایش دانه بندی

نمونه سوال آزمون نظام مهندسی معماری- نظارت – آذر ۱۳۹۰

برزگ‌ترین اندازه اسمی سنگ‌دانه نباید بیشتر از مقادیر زیر باشد:

  • یک پنجم دال
  • یک سوم دال
  • یک دوم دال
  • یک چهارم کوچکترین بعد قالب داخلی بتن

آب مصرفی در بتن؛ فصل ۲۲ – صفحه ی ۴۵۶

 آب مصرفی در بتن باید شرایط خاصی را داشته باشد که در مبحث ۹ به طور کامل مشخصات و پارامتر‌های اصلی آب مصرفی در بتن را توضیح داده شده است. آب نقش مهمی در کیفیت بتن خواهد داشت به همین دلیل با‌ آزمایش‌های مختلف کیفیت آب مصرفی در بتن را مشخص می‌کنند. آب مصرفی بتن یکی از مواد مهم تشکیل دهنده بتن محسوب می‌شود. بی‌توجهی به پارامترهای موثر آب‌ها در ساخت بتن، می‌تواند منجر به تولید بتنی بی‌کیفیت از نظر دوام و مقاومت شود. در این مقاله مشخصات و ویژگی‌های آب مصرفی، نقش آب در بتن، بررسی آزمایش و تشخیص کیفیت آب مصرفی بتن را مورد بررسی قرار می‌دهیم که برای دانستن مشخصات آب در بتن می توانید مقاله زیر را مطالعه نمایید.

آب مصرفی در بتن باید چه مشخصاتی داشته باشد؟


بتن ریزی در هوای سرد؛ فصل ۲۲، صفحه‌ی ۴۶۶

هوای سرد در برخی مناطق کشور به فصل‌های سرد سال پاییز و زمستان محدود نمی‌شود بلکه مطابق تعریف آیین‌نامه بتن ایران آبا در مواردی که دمای هوا به کمتر از مثبت ۵ درجه سلسیوس برسد و یا در مدت عمل‌آوری بتن، هوا سرد گردد بتن در شرایط هوای سرد قرار می‌گیرد. در بتن تحت این شرایط واکنش‌های مرتبط با گیرش و سخت شدن بتن را تا حدود قابل توجهی کند می‌کند. در این شرایط باید الزامات بتن ریزی در هوای سرد را طبق مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان رعایت کنیم.

نحوه اجرای بتن در هوای سرد چگونه است؟


بتن ریزی در هوای گرم؛ فصل ۲۲، صفحه‌ی ۴۶۷

همانگونه که در مقاله بتن‌ریزی در هوای سرد گفته شد هوای سرد به فصول سرما اتلاق نمی شود به همان شکل بتن‌ریزی در هوای گرم به فصل گرما تابستان گفته نمی شود بلکه در صورتی که دمای بتن در زمان بتن‌ریزی بیشتر از ۳۲ درجه سلسیوس باشد شرایط هوای گرم حاکم می‌گردد. توجه گردد که معمولا دمای خود بتن تولید شده در کارگاه حدود ۲ درجه بیشتر از دمای محیط است لذا در دمای محیط بالاتر از ۳۰ درجه احتمال قرار‌گیری در هوای گرم وجود دارد. توجه داشته باشید که معمولا این دما در بتن‌ریزی‌های حجیم به ۱۵ درجه محدود می‌شود. در این شرایط باید الزامات بتن ریزی در هوای گرم را طبق مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان رعایت کنیم.

بتن‌ریزی در هوای گرم به چه صورت انجام می‌شود؟

عمران، اجرا – مرداد ۱۳۹۴

در کدام یک از موارد زیر بکارگیری تدابیر خاص در زمان بتن‌ریزی الزامی است؟

  • دمای محیط برابر ۳۲ درجه سیلسیوس
  • دمای محیط برابر ۲۸ درجه سیلسیوس
  • دمای محیط برابر ۳۳ درجه سیلسیوس
  • دمای محیط برابر ۲۵ درجه سیلسیوس

آرماتور‌های عرضی، فصل ۲۱، صفحه‌ی ۴۴۳

سازه‌های بتنی برای مقاومت مناسب در برابر نیرو‌های کششی و برای تقویت ضعف بتن در کشش با آرماتور‌ها تقویت شده‌اند. در این بین میلگرد‌های سازه بتن آرمه، از میلگرد‌های عرضی برای مقاوم سازی لازم در کنار میلگرد‌های طولی استفاده می‌شود. میلگرد‌های عرضی در ستون‌ها و تیرها برای مهار نیروی برشی طراحی شده‌اند. رایج‌ترین میلگردعرضی تنگ‌ و خاموت‌ است. اهمیت استفاده از آرماتور‌های عرضی و تفاوت تنگ و خاموت در مبحث ۹ مقررات ملی توضیح داده شده است و الزامات اجرایی آن به صورت کامل اعم از فواصل آن‌ها از هم شماره‌ی میلگرد و سایر موارد را به طور مفصل آورده شده است که رعایت آن‌ها در ساختمان‌های بتن آرمه الزامی است. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مقاله‌ی زیر را نیز مراجعه کنید.

میلگرد‌های عرضی – تفاوت خاموت و تنگ چیست؟

فهرست مطالب

مطالب مرتبط

دیدگاه‌ها

5 1 رای
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest
2 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
داود
داود
2 ماه قبل

سپاس ودرود سوال داشتم درمورد منابع ازمون ایا رشته معماری باید تمام کتاب مباحث 9 و10 رو بخونیم مثل معادلات ایا جیی مشخص اعلام شده که بچه های معماری بطور مثال مبحث 10 کدام فصل رو حذف کنید ؟