انبار کردن سیمان به‌درستی یکی از مراحل حیاتی در پروژه‌های ساختمانی است که تأثیر مستقیمی بر کیفیت و استحکام بتن دارد. سیمان به دلیل حساسیت به رطوبت و شرایط محیطی خاص، نیازمند نگهداری دقیق و در شرایط مناسب است. در این مقاله، انواع سیمان شامل سیمان پرتلند، سیمان پزولانی، سیمان سربازه و سیمان آلومینیمی و روش‌های مناسب انبار کردن آنها به تفصیل بررسی می‌شود.
انواع سیمان و روش‌های انبار کردن آن
سیمان به طور کلی به دو صورت فله‌ای و پاکتی در کارگاه‌ها عرضه می‌شود که هرکدام نیاز به شرایط نگهداری ویژه‌ای دارند.
1. انبار کردن سیمان فله‌ای
سیمان فله‌ای به طور عمده در سیلوهای فلزی و مخازن مخصوص نگهداری می‌شود. این نوع سیمان به دلیل نیاز به حفظ کیفیت و جلوگیری از فاسد شدن، باید در شرایط ویژه‌ای ذخیره شود.
- شرایط سیلو: سیلوهای نگهداری سیمان باید از فلز ساخته شده و مقطع آنها به صورت دایره‌ای باشد. شیب قسمت مخروبی سیلو باید حداقل ۵۰ درجه باشد تا سیمان به راحتی تخلیه شود. همچنین، در بالای سیلو باید تهویه مناسبی برای جلوگیری از افزایش فشار و رطوبت وجود داشته باشد.
- مدت زمان انبار کردن: حداکثر مدت زمان انبار کردن سیمان فله‌ای در سیلو، ۴ ماه از تاریخ تولید است. پس از این مدت، ممکن است کیفیت سیمان کاهش یابد. سیمان فله‌ای نباید در انبارهای ساخته شده از مصالح بنایی نگهداری شود، زیرا احتمال نفوذ رطوبت به سیمان وجود دارد.
2. انبار کردن سیمان پاکتی (کیسه‌ای)
سیمان پاکتی به دلیل حساسیت بالاتر به رطوبت، نیازمند شرایط نگهداری خاص است. این نوع سیمان باید در انبارهای مسقف و خشک نگهداری شود تا از تماس با رطوبت جلوگیری شود.
- شرایط انبار: کف انبار باید حداقل ۸۰ سانتیمتر از سطح زمین بالاتر باشد تا از نفوذ رطوبت و آب جلوگیری شود. همچنین، دیوارها و سقف انبار باید به طور کامل آب‌بندی شوند تا رطوبت به سیمان نفوذ نکند. در مناطق مرطوب، بهتر است سیمان پاکتی در پالت‌ها قرار گیرد و از تماس مستقیم با زمین و دیوار جلوگیری شود.
- مدت زمان انبار کردن: برای سیمان پاکتی، بهترین شرایط نگهداری در مدت زمان کوتاه (حداکثر ۶ هفته) است. هرچه سیمان بیشتر در انبار بماند، احتمال کاهش کیفیت و مقاومت آن بیشتر می‌شود.
- چیدمان کیسه‌ها: کیسه‌های سیمان باید با فاصله از دیوار و زمین چیده شوند. این فاصله باید حداقل ۱۵ سانتیمتر باشد تا جریان هوا بین کیسه‌ها برقرار شده و از کلوخه شدن جلوگیری شود. همچنین، برای جلوگیری از فشردگی، نباید بیشتر از ۱۲ کیسه بر روی هم چیده شود.
چنانچه كلوخه‌هاي سيمان در بين انگشتان به راحتي خرد نشوند، آن سيمان براي بتن‌ریزی مناسب نيست.به طور كلي نگهداري سيمان كيسه‌ای بيشتر از ۶ هفته حتي در شرايط مطلوب، مقاومت آن را تا ۲۰% كاهش مي‌دهد. در صورت امكان استفاده از سیمان فله‌اي و نگهداري آن در سيلوهاي استاندارد، بهتر از سيمان كيسه‌اي است. زيرا اين سيلوها عايق هوا و رطوبت هستند و با دميده شدن هوا از زير سيلو از كلوخه شدن سيمان در اثر وزن خود جلوگيري به عمل مي‌آيد.
نکات مهم در انبار کردن سیمان
برای حفظ کیفیت و جلوگیری از فساد سیمان، رعایت نیز براساس مبحث ۵ مقررات ملی ساختمان ضروری است.
- جلوگیری از رطوبت: سیمان باید در محیط‌های خشک و بدون رطوبت انبار شود. تماس سیمان با رطوبت می‌تواند باعث هیدراته شدن آن و در نتیجه کاهش کیفیت و مقاومت بتن شود.
- مراقبت از سیمان فاسد و کلوخه شده: سیمان فاسد و کلوخه شده نمی‌تواند به خوبی در بتن توزیع شود و ممکن است مقاومت آن کاهش یابد. بنابراین، استفاده از سیمان‌هایی که مدت طولانی انبار شده‌اند یا در معرض رطوبت قرار گرفته‌اند، توصیه نمی‌شود.
- شرایط سیلوها و انبارها: سیلوهای نگهداری سیمان باید دارای تهویه مناسب و فشار پایین باشند تا از تجمع رطوبت در داخل سیلو جلوگیری شود. همچنین، در صورتی که امکان استفاده از سیلوهای فلزی وجود ندارد، باید از سيلوهای ساخته شده از مصالح ضد رطوبت استفاده کرد.
- عدم اختلاط سیمان‌ها: سیمان‌های مختلف یا سیمان‌های تولیدی از کارخانجات مختلف نباید در یک سیلو یا انبار نگهداری شوند، زیرا ترکیب آنها می‌تواند بر کیفیت نهایی سیمان تأثیر منفی بگذار
سیمان فله‌ای ارزانتر و مقرون به صرفه‌تر است. البته بايد توجه كرد كه اگر سيمان بيشتر از ۶ ماه در سيلو بماند، لايه سختی به ضخامت حدود ۵ سانتيمتر در سطح آن ايجاد می‌شود كه از اين لايه نبايد در ساخت بتن استفاده كرد. بهتر است سيمان بيشتر از ۳ ماه در سيلو نگهداری نشود. سيمان آلومينيومی بايد جدا از سيمان‌های ديگر انبار شود زيرا اين سيمان نبايد با هيچ ماده‌ای آلوده گردد.
